Nasze podstawowe wartości to WOLNOŚĆ, CZŁOWIEK I JEGO PRAWA oraz DEMOKRACJA.
Podzielamy pogląd Jean’a – Paul’a Sartre, że jesteśmy „skazani na wolność” zaś z realizowaniem tej wartości w praktyce ściśle związana jest odpowiedzialność. Podzielmy pogląd Platona, że wolność jest istnieniem dobra oraz Immanuela Kanta, że stanowi ona warunek autonomii woli na gruncie moralności. Skoro zatem według Kartezjusza wolność jest źródłem godności, a według Hegla, Berlina oraz Fromma wolność jest „wolnością do rozwoju” zaś według filozofów chrześcijańskich podstawą rzeczywistości musi byc OSOBA LUDZKA – to jest dla nas oczywiste, że priorytetem w naszej działalności powinien być człowiek oraz jego prawa, w tym prawo do życia w przestrzeni przyjaznej osobie ludziej, w tym prawo do posiadania własnego „poglądu na świat”, ale w takim kształcie, aby nie kolidował on z prawami innych ludzi.
Erich Fromm trafnie i lapidarnie zdefiniował wolność jako „posłuszeństwo zasadom, które rządzą optymalnym rozwojem jednostki”. Nic zaś bardziej nie służy rozwojowi każdej jednostki (dla wybranych jest niesprawiedliwy protekcjonizm, albo preferencje kastowe) jak respektowanie uniwersalnych praw człowieka.
Zasada równości (czyli porzucenie protekcjonizmu), godności osoby oraz szans rozwoju dla każdego najpełniej respektowana jest w demokracji. Taki ustrój państwa, rozumiany jako rządy większości obywateli, respektujących prawa mniejszości, najpełniej realizuje także dwie poprzednie wartości: wolność i prawa człowieka. Demokracja nie jest ich kwintesencją, ale jednak stanowi środowisko, w którym mogą one najpełniej się realizować.
Stąd wybór działań dla demokracji jako głównego celu i sensu istnienia naszej Fundacji.
Rzeczpospolita Polska nie jest obecnie i nigdy nie była w pełni demokratyczna. Obecny ustrój naszego państwa to demokracja wadliwa. Stan ten, niestety, stale się pogłębia.
Zespół badawczy tygodnika „The Economist” opracowuje wskaźnik demokracji, będący sumą kwalifikacji w 60 kwestiach, pogrupowanych w 5 podstawowych kategorii: wybory i pluralizm, swobody obywatelskie, funkcjonowanie administracji publicznej, partycypacja publiczna, kultura polityczna. Wskaźnik ten definiuje stan „demokratyzacji” 167 państw świata.
Według tychże badań, w 2012 roku jedynie 25 państw (15 proc.) zaliczono do w pełni demokratycznych. 54 państwa (32,3 proc.) sklasyfikowano jako demokracje wadliwe. Jako hybrydowe (quasi demokratyczne) sklasyfikowano 37 państw (22,2 proc.) a jako autorytarne aż 51 państw (30,5 proc.). W 2012 roku Polska znajdowała się na 44 miejscu spośród 167 państw, jako „demokracja wadliwa”, czyli niepełna.
Według najnowszego Wskaźnika Demokracji 2016 spadliśmy na miejsce 52. Lepsze od nas są m.in.: Filipiny, Indonezja, Jamajka, Timor Wschodni, Trynidad i Tobago. Przyczyną tego są m.in. słaba kultura polityczna, nikły poziom partycypacji obywatelskiej, czyli tzw. demokracji bezpośredniej oraz mizerny poziom demokracji uczestniczącej, ale także „hurtowa wymiana kierownictwa mediów publicznych”. Obecny ustrój Polski to niepełna demokracja.
Demokracja w pełnym tego słowa znaczeniu, to nie tylko wybór przedstawicieli do wybieralnych organów władzy: samorządów, parlamentu. To także powszechne korzystanie z narzędzi demokracji bezpośredniej: referendum, konsultacji, inicjatywy obywatelskiej, budżetu obywatelskiego, młodzieżowych rad miast (gmin) itp. Nie tylko na poziomie państwa – przede wszystkim na najniższym poziomie wspólnot lokalnych. Także w szkołach, uczelniach, zakładach pracy, dzielnicach, osiedlach, ulicach itp.
Autentyczna, pełna demokracja to przede wszystkim partycypacja, czyli uczestnictwo obywateli w procesie decyzyjnym wszędzie tam, gdzie podejmowane są decyzje dotyczące obywateli: w szkołach, uczelniach, zakładach pracy, wsiach, ulicach, osiedlach, miastach itp. Partycypacja to współdecydowanie o sprawach publicznych. Wymaga stałego i nieskrępowanego dostępu do informacji publicznej oraz zdecydowanie większej aktywności obywateli. Ale wymaga także pełnej jawności działań każdej władzy! Wymaga również wprowadzenia mechanizmów, dzięki którym urzędnicy i inni przedstawiciele władzy nie będą decydować za nas – lecz tylko w naszym imieniu i z naszego, konkretnego upoważnienia, zgodnie z rozsądnie pojmowaną wolą większości…
Dlatego działania na rzecz umacniania demokracji – a zatem także rozwoju partycypacji – krzewienie społeczeństwa obywatelskiego, wdrażanie idei otwartej władzy oraz rewitalizacji społecznej – są statutowymi działaniami naszej Fundacji dla Demokracji.
WESPRZYJ NAS – WPŁAĆ PROSZĘ DATEK NA KONTO
lub pobierz blankiet wpłaty